Đại thừa giáo

 

 

 

Chúng ta muốn biết tiểu thừa

Ta hãy xem xét tiểu thừa trước khi

Phật sanh tiền Ưu Ba Li

Thợ cạo kém học được đi tu hành.

Tuy kém học Ngài chí thành

Chuyên về giới luật trì hành rất nghiêm

Với Ngài giới luật trước tiên

Là nền tảng đạo vững bền dài lâu.

Nương theo giới luật buổi đầu

Trở nên hiền thánh mặc dầu kém căn (trí).

Chớ người cũng được sạch trong

Giải thoát những sự trói trăn trong đời.

Sau khi Phật nhập diệt rồi

Ba Li truyền luật hướng thời phía Nam

Từ Ấn Độ sang Tích Lan

Xiêm La, Miến Điện, Cao Miên và Lào.

Đạo lan truyền đến hôm nay

Giáo lý y bát gọi ngay tiểu thừa.

Các sư còn giữ hạnh xưa

Chuyên về tạng luật sớm trưa hành trì

Sở chấp hẹp, nhưng tinh vi

Giữ gìn chính chắn nghiêm trì hạnh tăng.

Không thân cận với thế nhân

Lo tu tự độ phần mình cho xong

Đắc La Hán có lục thông

Rồi sau mới đến độ trong muôn loài.

Khi ta đã vững vàng rồi

Thì sau mới đến độ người trầm luân

Chớ người lặn hụp dưới sông

Làm sao cứu được người đang bị chìm.

Còn đại thừa hạnh trước tiên

Do Ngài Ca Diếp nối truyền khi xưa

Ngài là đệ tử Thích Ca

Nối ngôi Tổ vị Phật đà truyền trao

Ngài là bậc trí huệ cao

Giỏi về môn luận đứng đầu hàng tăng.

Hoằng dương chánh giáo siêng năng

Không câu chấp giới thánh tăng tịnh rồi.

Giáo lý Phật truyền xa xôi

Từ Bắc Ấn, Tây Tạng rồi Trung Hoa

Khởi đầu do đức Đạt Ma

Tổ sư hai tám (28) Phật gia nối truyền.

Đạo Phật đến đất Trung Nguyên

Gặp lúc Nho giáo nắm quyền trị dân

Nho giáo cầm quyền cấm ngăn

Lý do sợ Ấn xâm lăng xứ nầy.

Bồ Đề Đạt Ma đến Tàu

Chín năm dòm vách không sao phổ truyền.

Tức là Nho giáo thế quyền

Làm vách ngăn cản việc truyền đạo chân

Nhưng làm sao mà cản ngăn

Kẻ trí thức vẫn âm thầm tin theo.

Chánh pháp ẩn nhẫn hoằng khai

Người có chánh tín bỏ ngay mê lầm

Học đạo lý rất thành tâm

Lần lần sáng tạo thành công Tăng già

Là thời Bồ Đề Đạt Ma

Lúc chánh pháp mới truyền qua xứ Tàu.

Thần Quang Huệ Khả kế sau

Đạo Tín, Tăng Xán ... rốt là Huệ Năng.

Sáu cảnh ngộ rất khó khăn

Từ sơ khai, đến thành công hoàn toàn.

Trải bao giai đoạn gian nan

Thành công mà vẫn dưới quyền Nho gia.

Truyền pháp để biết chánh tà

Giới luật y bát vẫn là cấm ngăn

Nhưng giáo lý Phật xuất trần

Nho giáo không thể cấm dân theo về.

Những người trí thức lần hồi

Tìm đến học đạo để rồi biết thêm

Nhận ra pháp Phật cao trên

Khác hơn giáo lý nhơn thiên ta bà.

Như lớp nhứt khác lớp ba

Thế là Nho giáo chia ra hai phần

Đạo Nho học Phật tu hành

Đảng Nho thì lại mượn danh lo đời.

Lạm dụng quyền thế ép người

Không ngăn cấm được mượn lời tán dương

Cho là pháp Phật cao hơn

Nhưng lại ngăn cấm đạo chơn hành trì.

Họ sợ giới luật bát y

Được ban hành rộng người quy tu hành

Giáo lý Phật rất trọn lành

Còn hành vi họ thì danh lợi quyền.

Sợ người theo Phật bỏ tiên

Không tín nhiệm nữa nên tìm cách ngăn

Chánh pháp không được ban hành

Giáo lý y bát trọn lành thanh cao.

Những ai hiểu đạo thì vào

Núi rừng nhập định để trau tâm mình.

Gọi là giáo lý thiền lâm

Các sư thiền định ở trong rừng già.

Còn những sư yếu, bệnh, già

Không đủ sức khỏe nương nhà (chùa) trong thôn.

Chùa xứ Tàu do vua quan

Lập ra làm chỗ in kinh, phụng thờ

Không phải giáo hội Tăng già

Đạo tràng tịnh xá để mà học tu.

Tịnh xá thuở Phật khi xưa

Bằng tranh lá tạm trú mưa vườn rừng.

Tại chùa bá tánh cúng dâng

Các sư thủ tự bận công việc nhiều

Thờ phượng cúng kiến đủ điều

Cư sĩ có việc đều nhờ chư Tăng.

Các sư không còn trông mong

Tu định huệ được bởi không thời giờ.

Thế là quen việc lâu ngày

Thành ra nghề nghiệp sanh nhai tạc thù

Bằng kinh sách với danh từ

Tượng cốt của Phật, thừa tư gia tài.

Cũng vì ở chùa lâu ngày

Nên phải thâu nhận tín đồ cư gia.

Danh từ chức phận bày ra

Các sư đã trở nên nhà đầu tư

Không nhớ ý nghĩa Tăng sư

Khất sĩ chân chánh là như thế nào.

Học pháp Phật thật là cao

Mà sự tu lại theo Nho mới kỳ.

Học trò lớp nhứt mà đi

Làm các việc của học trò lớp ba

Tức là đã trở thành ra

Lớp nhì chính giữa biến ra đạo trời.

Nếu không chấn chỉnh kịp thời

Đạo Phật sẽ mất từ nơi pháp hành.

Sư thề độ tận chúng sanh

Sau mới thành Phật, nguyện lành bao la.

Theo như Bồ tát tại gia

Lo làm việc thế để mà độ sanh

Bao giờ địa ngục vị không

Ngài chưa thành Phật vào trong niết bàn.

Nguyện mãi ở lại trần gian

Làm Thầy đưa độ các hàng chúng sanh

Nhưng các sư lại quên rằng

Chúng sanh tấn hóa mãi sanh thêm hoài.

Các sư vui lòng làm thầy

Dạy cho lớp chót học trò số đông

Mãi lo việc của giáo tông

Niết bàn bặt lối khó mong nguyện thành.

Các sư lại tự gọi mình

Là đại thừa giáo, cho mình là cao.

Chỉ cần pháp học nâng cao,

Không cần đắc quả, để mau làm thầy

Số đông tín đồ quy y

Cho là kết quả đắc kỳ lợi danh.

Sư quên Phật tăng không tranh

Tín đồ, xã hội, gia đình Nho gia.

Tăng tu giải thoát xuất gia

Lục căn thanh tịnh an hòa không không.

Đại thừa nhập thế độ sanh

Trói buộc sanh tử đã thành trào lưu

Các sư dấn thân vào đời

Không còn dấu vết Phật thời khi xưa.

Bày ra chuông mỏ sớm trưa

Điệp phái, sớ tấu y như đạo trời.

Các sư cộng sự với đời

Làm việc phước thiện như người tại gia.

Nhơn Thiên phước báu hà sa

Không còn rảnh trí để mà định tâm.

Không lo dạy đạo chư Tăng

Ai cũng lo sắm tạo phần của riêng

Cũng như các bậc vua quan

Vua quan theo Phật khá hơn theo người.

Các sư làm thiện rất hay

Giữ gốc thiện, được đắc rày nhân tâm.

Người ta tìm đến rất đông

Nhất là những lúc thăng trầm loạn ly

Nhiều người tìm đến quy y

Chùa đông bổn đạo, hưng suy cửa thiền

Nhờ vậy giặc chóng được yên

Nên người cảm mến đức hiền các sư.

Đại thừa giáo ngày hôm nay

Trong thời mạt, đạo đổi thay pháp hành.

Cách mạng đạo Phật trở thành

Đạo Trời người độ chúng sanh các miền

Vì hoàn cảnh phải tùy duyên

Giáo pháp hạ thấp cho người hiền tu.

Nhưng dầu sao thì các sư

Chưa quên đạo lý luật nghi tăng già.

Các sư vẫn gọi nhau là

Yết ma, hòa thượng ... cùng là sa di.

Trái lại sự thực hành thì

Không đúng chánh pháp luật nghi Tăng già.

Xưa Tỳ kheo không cấp bằng

Không chức phận, khất sĩ đồng danh xưng.

Chúng sanh khất sĩ thanh bần

Xin học chơn lý giữ phần tu chơn

Giác ngộ bình đẳng không tranh

Không phân giai cấp lợi danh chức quyền.

Còn người cư sĩ chưa hành

Đúng theo chơn lý nên sanh tử hoài.

Ai cũng khất sĩ sau nầy

Tên cư sĩ tạm rồi đây không còn.

Cư sĩ bước vào đạo tràng

Nương một khất sĩ làm thầy dạy tu.

Có tên gọi là sa di

Buổi đầu lớp tạm sau nầy bước lên

Khất sĩ bình đẳng cao trên

Nên tên cư sĩ đầu tiên không còn

Hòa thượng tên tạm lúc nầy

Sa di xưng tặng ông thầy bề trên.

Hòa thượng không phải danh xưng

Với tất cả, hay cấp bằng chức danh.

Trong đạo Phật khi độ sanh

Mỗi khất sĩ dạy cho xong một người.

tập hạnh hai năm hoặc hơn

Có đủ đức hạnh, được thầy tỳ kheo.

Là vị hòa thượng trước đây

Chứng nhận giới thiệu cho người sa di

Phải có thêm một vị sư

Yết ma dạy lễ cho sa di nầy

Một vị giáo thọ làm thầy

Trao truyền giới pháp sa di cho người.

Chứng minh cho pháp sự nầy

Một giáo hội hai mươi thầy tỳ khưu

Tất cả ưng cho sa di

Nhập chúng bình đẳng việc nầy mới xong.

Yết ma, giáo thọ danh xưng

Là danh xưng tạm để dùng trong khi

Lên lớp, thọ giới lúc nầy

Không phải chức vụ của thầy tỳ kheo.

Một tiếng khất sĩ như nhau

Bình đẳng, trí huệ trước sau mỗi người.

Đạo Phật quy định sẳn rồi

Một khất sĩ dạy một người sa di

Đến khi người tập sự nầy

Lên hàng khất sĩ bấy giờ thâu thêm

Tập sự khác dạy đưa lên

Làm tròn nhiệm vụ bề trên bậc thầy.

Với trách nhiệm người làm thầy

Thật rất khó nên việc nầy phải nghiêm.

Con lỗi trách cha trước tiên

Trò không nghiêm lỗi người trên dẫn đường.

Cha, thầy nhiệm vụ thiêng liêng

Tất cả các việc hư nên học trò

Đời sống của người học trò

Là do tín chủ cúng dâng cho thầy.

Thầy lo tập sự đủ đầy

Người tập sự đối ân thầy nặng mang.

Ân dạy dỗ, ân cưu mang

Trọn lòng giao tánh mạng cho ông thầy

Tùy người dạy dỗ chỉ bày

Uốn nắn tập sự thành người tốt hơn.

Người mà tập sự ưng lòng

Lựa chọn khi bước tập hạnh xuất gia

Bởi thế tập sự sa di

Không được tự ý đổi thầy bổn sư.

Tỳ kheo trọn phận làm thầy

Giới thiệu tập sự vào hàng xuất gia

Thọ giới đủ hoặc đưa qua

Một vị sư khác để mà tu thêm.

Nhược bằng theo không được bền

Chưa hết bài vở, tự mình đổi thay

Thầy chưa gởi mà bỏ đi

Không ai nhận bởi người nầy hư tâm.

Nó đã bội nghĩa vong ân

Nó sẽ nói quấy vị thầy hôm nay

Thế rồi đến một ngày mai

Nó sẽ nói xấu vị nầy khác đâu.

Như thế tâm nó đã hư

Không thể vào lớp chơn như niết bàn.

Thâu dạy chi cho bất an

Tập sự đó bị loại ngang lúc đầu.

Đạo Phật cao siêu nhiệm mầu

Không dung chứa những người nào hạ căn.

Đành rằng sự học trăm thầy

Những trong mỗi lúc phải xong một bài

Do thầy dạy chứng nhận ngay

Đưa lên từng bậc lớp bài phân minh.

Chứ không như những học sinh

Nghe thầy lớp nhất dạy hay đi tìm

Bỏ lớp chót trốn vượt lên

Phá rối thiên hạ không nên chút nào.

Trừ ra có trường hợp sau

Đang theo học mà thầy đau nữa chừng

Hoặc chết, hoặc bị tâm thần

Không dạy được nữa mới tìm học thêm.

Đời đạo cũng vậy như nhiên

Thế gian thầy dạy ăn tiền số đông

Sau khi thầy đã dạy xong

Nó về nhà nó hư nên mặc tình.

Đạo đức thì khác cái nhìn

Tội trò thầy chịu, hết tình chăm nom

Một thầy một trò luôn luôn

Đến khi trò được nối chân theo thầy

Khi đức hạnh chưa đủ đầy

Thầy trò khắn khít không hay xa rời.

Không như cư sĩ ở đời

Sống lêu lổng, mà xưng tôi học trò.

Các sư thì quá từ bi

Cũng kêu bổn đạo của thầy chung chung.

Khi xưa Phật kỹ vô cùng

Độ một người là nên xong một người.

Nhìn như là rất hẹp hòi

Nhờ vậy Chánh pháp tăng già thạnh hưng.

Chớ không phải cần số đông

Đông không kỹ luật thì đông làm gì.

Vì vậy mà lòng từ bi

Của đại thừa giáo càng đi xa nguồn

Thì đạo Phật sẽ không còn

Tông giáo càng mạnh tín đồ càng đông

Là đạo Phật sẽ mất dần

Không còn tiếng đạo ở trong cõi đời.

Lần lần xã hội con người

Tông giáo, đảng phái vì quyền lợi riêng

Mà hằn học ố nghịch phiền

Hiểu lầm tiếng đạo Phật truyền khi xưa.

Cũng vì thế mà Trung Hoa

Thiền lâm, thừa giáo phân ra hai phần.

Thiền lâm là kẻ ở rừng

Sống bằng định huệ chuyên cần định tâm.

Đại thừa là phái canh tân

Không tu chỉ học tưởng mình là xong

Xưng tổ khoe thầy viễn vông

Tưởng mình là Phật giữa trong cõi đời

Khác đức Ca Diếp thuở nào

Đạt Ma chẳng giống, xưng thầy nhân thiên.

Gọi các sư giữ luật nghiêm

Ăn thịt, uống sữa, bát y tiểu thừa.

Nói vậy đức Phật khi xưa

Khất thực nuôi mạng tiểu thừa hay sao.

Thiếu giới luật không bát y

Tham sân không diệt có chi tự hào.

Ấy cũng bởi do học cao

Nhơn duyên cảnh ngộ đổi thay xa lần.

Đạo Phật chơn chánh không còn

Biến ra tông giáo độ đời cứu dân.

Sự cải sửa ấy là nhân

Nhà Nho theo Phật, còn gìn gốc Nho

Xuất gia giải thoát còn lo

Gia đình, xã hội  khuôn phò quốc gia

Đặt mình bổn phận nước nhà

Tư riêng sái quấy nghĩ là tận trung.

Chưa hiểu đạo lý sống chung

Nên chưa cắt được phàm tâm dục tình.

Các sư không lìa vô minh

Làm sao giải thoát cho mình vượt ra

Khỏi gia đình cùng quốc gia

Đứng trên võ trụ dung hòa nhân sanh.

Các nhà sư còn nặng tình

Chưa bỏ cái chấp của mình của ta

Chấp chỗ ở, chấp tín đồ

Làm sao chánh đạo ban sơ lưu hành

Thế nên đã mấy ngàn năm

Giáo pháp cũng chỉ quẩn quanh trong vùng.

Các nước khác chẳng ai dùng

Nên sự tu ấy mất dần gốc xưa.

Đại thừa giáo là Nho gia

Không giống đạo Phật Thích Ca giáo truyền.

Quyển Đại thừa giáo có duyên

Có ra do sự chấn hưng đại thừa

Đại thừa bị nạn xứ Tàu

Sang đến xứ Việt rất lâu vẫn còn

Chưa thoát được nạn giáo quyền

Không thể đến với lý chơn nhiệm mầu.

Như chúng ta thấy từ lâu

Đã bao thế kỷ nhuốm màu Nho gia

Không còn chánh pháp Thích Ca

Người ta nói xứ Việt ta mê lầm.

Thời gian gần mấy chục năm

Đại thừa đặt sự học lên hàng đầu

Đại thừa giáo sẽ tiến mau

Tiến đến chơn lý mở mang Phật thừa.

Sẽ không còn tên đại thừa

Mà là chánh pháp khi xưa tinh tuyền

Đạo  Phật Thích Ca nối truyền

Hiện đang khởi xướng tại miền Việt Nam

Sẽ từ cái học đến làm

Đến tu đắc đạo viên thành giác chơn.

Quyển nầy phân tỏ thiệt hơn

Là để chỉ rõ nguồn cơn lâu dài

Chỉ rõ một sự đổi thay

Của cái tiếng đạo xưa nay lưu truyền.

Khởi đầu cho một nhân duyên

Sự tiến cấp của một nền văn minh.

Sự tiến của dân tộc mình

Vui mừng đạo Phật hồi sinh bắt đầu.

Chắc rằng sẽ chẳng bao lâu

Đạo Phật là đạo ban đầu nguyên sơ

Không phải đại hay tiểu thừa

Hay là Nho đạo của người Trung Hoa.

Việc cải cách thật hay ho

Ngoài sự ước lượng tốt cho cuộc đời

Nhưng khi đã biết rõ rồi

Chắc là ai cũng bồi hồi mừng vui

Tán dương ca ngợi hết lời

Thật hành theo để sống đời lạc an./.

 

Tác giả: Đức Tổ Sư Minh Đăng Quang

NT. Tuyết Liên chuyển thơ

 

-----oo0oo-----

Nguồn: www.daophatkhatsi.vn